Ouders zijn ‘te afgepeigerd’ om te zeuren, ziet deze gezinspsycholoog
Omdat ouders momenteel ‘te afgepeigerd zijn om te zeuren’, voelde gezinspsycholoog Maarten van der Linde zich geroepen om hun stem toch hoorbaar te maken. Want ouders hebben het zwaar in deze tweede lockdown. Toch is hun gevoel ambivalent, constateert hij. Veel ouders genieten ook.
Gezinspsycholoog Maarten van der Linde heeft vorige week in een enquête aan 236 ouders gevraagd hoe zij de combinatie van thuiswerken en lesgeven ervaren. Omdat ouders momenteel ‘te afgepeigerd zijn om te zeuren’, voelde hij zich geroepen om hun stem toch hoorbaar te maken. Hij deed dat namens het online platform Ouders Inc., waarvan hij de oprichter is. Het is een samenwerking tussen onder andere de Vrije Universiteit Amsterdam en de Nederlandse vereniging van relatie- en gezinstherapie. Van der Linde runt ook een eigen psychologenpraktijk in Hilversum.
Wat waren de belangrijkste resultaten uit de enquête?
“Als ik de staat van ouders moet beschrijven in één woord, is dat: gestrest. Het combineren van werk, opvang en thuisonderwijs heeft het ouderschap zwaarder gemaakt, dat lezen we overal terug. Maar wát die stress veroorzaakt, verschilt sterk. De een heeft last van schuldgevoel: naar het kind, de partner of de werkgever – of alledrie. Een ander mist het toekomstperspectief, het normale leven of sociale contacten.”
Was er iets in de uitslagen dat u nog verbaasde?
“Ik had eigenlijk verwacht dat ouders vooral de stress zouden noemen, maar ze ervaren het toch meer ambivalent. Veel ouders, 53 procent, zien bijvoorbeeld dat door corona de band met hun kind verbeterd is. Het is lastig én genieten, het voelt hecht én vermoeiend.”
Waar schuilt het grootste gevaar in voor ouders, nu deze omstandigheden langer duren?
“Onze hersens zijn zo ingesteld dat ze een toekomstbeeld voor ons creëren; een perspectief van hoe de komende tijd er ongeveer uitziet. Dat geeft houvast. Als we de toekomst niet kunnen voorspellen, zoals nu, heb je kans op cabin fever. Dat is een psychologische term die is gebaseerd op het verhaal dat als je in een hutje in het bos zit opgesloten en alle prikkels wegvallen, je brein zelf die prikkels maakt. In de vorm van angstsymptomen, gepieker of stemmingswisselingen. Dat gevaar zit er in deze lockdown ook in. Daarom móet je je verbeelding gebruiken en een perspectief creëren, gewoon om je brein gezond te houden.”
Maar hoe doe je dat, nu er niks kan?
“Een crisis kan je ook gebruiken om de boel om te gooien. Dat kan al door kleine doelen te stellen: ik wil iedere maand een boek gaan lezen, bijvoorbeeld. Of: ik wil zorgen dat ik mijn kind bijspijker met rekenen, een paar kilo afvallen, iedere dag een kwartiertje gitaarspelen. Maar het kan ook meer in waarden zitten: meer kwalitatieve tijd doorbrengen met je partner bijvoorbeeld, of je meer inzetten voor de buurt.”
Heeft u nog andere tips voor de ouders om het vol te houden?
“Breng schotten aan tussen verschillende taken. Zelf merk ik dat ik chagrijnig word als ik thuis mijn kinderen van 4 en 8 lesgeef en tegelijkertijd een werkmailtje probeer te sturen. Het is beter om duidelijk te zeggen: nu heb ik kinddienst, en dan werk ik niet aan mijn eigen werk. Verder zou ik ouders adviseren om te kijken naar wát nu precies de stressfactor is. Vervolgens bel je een goede vriend of een familielid op, om die stress te delen en misschien samen te bepalen of je het kan oplossen of het moet verdragen. En in praktische zin zou ik pleiten voor betaald coronaverlof. Ik hoor dat veel ouders nu uit nood hun vakantiedagen aan het opmaken zijn. Dat komt niet ten goede aan je geestelijke en relationele gezondheid.”
Meer onderzoek
Ook vakbond FNV deed vorige week onderzoek naar het gemoed van 1250 ouders. Daaruit bleek dat 74 procent van de ondervraagden de combinatie werk, opvang en thuisonderwijs zwaar tot zeer zwaar vindt. Ruim driekwart vindt het zwaarder dan tijdens de eerste lockdown. Daarom pleit de vakbond voor betaald coronaverlof voor werknemers met kinderen. Ze zijn momenteel in gesprek met werkgevers en het kabinet over hoe dat verlof in te richten.
Lees ook:
Het kabinet wil Nederland inderdaad aan de avondklok
Nederland krijgt, als het aan het kabinet ligt, een avondklok. Vanaf 20.30 uur ’s avonds moet iedereen binnen blijven tot 04.30 uur ’s ochtends. De maatregel is van kracht zo lang de lockdown duurt, dus tot 9 februari.
