Het zusje van Anne laat zich niet vaccineren, daar maakt zij zich kwaad over. De zoon van Karin laat zich juist wel vaccineren, iets wat zij totaal niet begrijpt. Hoe zorg je ervoor dat je keuze voor of tegen de coronavaccinatie niet je relatie verandert met iemand die je lief is?
“Vorige week zag ik dat het geboortejaar van mijn zusje aan de beurt was voor de coronavaccinatie. Enthousiast belde ik haar op”, vertelt Anne (30, niet haar echte naam). Ze was er vanuit gegaan dat haar zusje (24) zich zou laten vaccineren.
“Maar dat wilde ze niet. Ik vroeg waarom niet en vond haar argumenten helemaal niet sterk. Ze was niet bang voor corona, vertelde ze, en vond een vaccinatie daarom niet nodig. Wat een slap argument.”
Telefoon opgehangen
Anne merkte dat ze boos werd. Ze vond haar zusje egoïstisch en hing op. “Ik voelde afstand en vroeg me af of we elkaar nog wel begrepen. We hebben dezelfde waarden en toch stonden we nu lijnrecht tegenover elkaar.”
Sinds het telefoongesprek hebben ze elkaar niet meer gesproken. Anne wil haar zusje weer bellen, maar weet nog niet goed wat ze moet zeggen. “Ik heb het met collega’s en vrienden besproken. Want hoe kan ik met haar een open gesprek voeren? Ik had bedacht dat ik het gesprek vanuit mijn zorgen zou insteken, want ik zou het heel erg vinden als zij corona of long-covid zou krijgen.”
Maar een vriend gaf haar een inzicht. “Hij vroeg wat mijn beweegredenen waren om me wel te laten vaccineren. Mijn eigen argumentatie bleek ook niet heel doorwrocht. Volgde ik niet gewoon de massa? Had ik er zelf eigenlijk wel goed over nagedacht?”
Verdrietig om prik zoon
Karin (52) worstelt juist met het tegenovergestelde. Zij is tegen de coronavaccinatie en noemt het een gen-therapie, maar haar zoon (23) krijgt zondag zijn eerste injectie. Hij wil naar festivals, op vakantie en ziet geen enkel gevaar in de prik. “Daar ben ik oprecht heel verdrietig om.”
Ze is, volgens vele mensen, een ‘complotdenker’ en een ‘wappie’. “Ik zie mezelf juist als iemand die zich erg goed in de materie heeft verdiept.” Ze stuurde haar zoon verschillende artikelen via whatsapp, om haar visie te delen en hem van inzicht te laten veranderen. “Hij vroeg ik of daarmee wilde stoppen. We zitten allebei in onze eigen overtuiging en komen er samen niet uit.”
Geen mondkapje, geen testen
Dat ze bewust geen mondkapje draagt, zich niet laat vaccineren en geen PCR-test doet, komt haar op flink wat kritiek te staan. “Die beslissing heeft overigens te maken met een medische indicatie, maar ook zonder die indicatie had ik die geweigerd.”
Omdat ze anders over de coronapandemie denkt, is ze een paar contacten verloren. “Iemand zei zelfs dat ik wel weer in een psychose zou zitten.”
Toch hoopt Karin de discussie te blijven voeren op de inhoud, niet op de persoon en de emotie. “Het zou fijner zijn als mensen respect hebben voor elkaars standpunt, beroep, toestand of situatie. Mijn zoon heeft een andere mening, maar het is voor mij ondenkbaar dat ik hem niet meer zou zien. We blijven met elkaar de discussie aangaan, op een rustige manier. We voeren gesprekken zonder verwijten, al moet soms een heleboel woorden inslikken.”
Veelbesproken onderwerp
Gezinspsycholoog Maarten van der Linde weet dat het verschil tussen wel of niet vaccineren binnen families en vriendengroepen een veelbesproken onderwerp is. Hij hoort het vaak in zijn praktijk.
“Het wordt veel besproken in therapie. Logisch ook, de discussie gaat vaak verder dan wel of geen vaccinatie. Om een afgewogen keuze te maken, moet je het ontstaan van de pandemie, maar ook de werking van vaccins en hoe ze gemaakt worden begrijpen en dat is ongelooflijk ingewikkeld.”
Kritisch geluid
Mensen zijn volgens Van der Linde steeds vaker kritisch op de overheid, de farmacie en de media. “De pandemie is een kruispunt waar deze zaken bij elkaar komen. De discussie over de onderwerpen wordt zwart/witter. Je ziet dat het tussen mensen in gaat staan.”
Om toch goed in gesprek te gaan met iemand die je dierbaar is en een andere mening heeft, raadt Van der Linde aan het gesprek op de inhoud te voeren. “Je hebt twee niveau’s in een gesprek: je kunt praten over de inhoud, dat zijn de argumenten en de feiten, en over de relatie. Vaak gaan heftige discussies over de relatie, niet meer over de inhoud.”
Hij raadt aan zoveel mogelijk uit de emotie te blijven en te proberen een gesprek te voeren zonder de ander te veroordelen. “Voer je een gesprek op de relatie, dan kom je in het oerbrein. Je gaat harder praten, begint boos te worden en gaat polariseren. Daar bereik je weinig mee. Merk je dat je dit gaat doen, stop dan de discussie en pak het op een later moment weer op. Begin dan weer over de inhoud.”
